ทำความรู้จักผื่นแดงจากอาการโควิด ผื่นโควิดเป็นอย่างไร

โควิด-19 เป็นโรคชนิดหนึ่งที่มีความเกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจโดยตรง ซึ่งนอกจากอาการหายใจลำบาก หายใจได้ไม่เต็มปอดแล้ว การติดเชื้อโควิด-19 ยังมีสัญญาณเตือนอย่างอื่นด้วย คือ ความผิดปกติทางผิวหนัง หรือ ผื่นแดงโควิด ซึ่งแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคผิวหนัง พบว่าอาการของผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิด-19 ทั้งหมด ประมาณ 0.2 - 20% มีอาการผื่นแดง หรือผื่นลักษณะอื่นๆ ร่วมด้วย

ผู้ป่วยโรคโควิด-19 ที่มีอาการทางผิวหนังในประเทศแถบยุโรปและประเทศแถบเอเชียจะมีอาการทางผิวหนังแตกต่างกัน โดยผู้ป่วยโรคโควิด-19 ในประเทศแถบเอเชียมักมีอาการผื่นลมพิษ ผื่นแดงทั่วตัว หรือผื่นแบบตุ่มน้ำ หลังจากมีอาการผิดปกติของระบบทางเดินหายใจ หรือบางรายอาจพบผื่นแดงโควิดก่อนที่จะมีอาการผิดปกติอย่างอื่นตามมา เช่น ไข้สูง ลิ้นไม่รับรส จมูกไม่ได้กลิ่น หรืออาการอื่นๆ ผู้ป่วยโควิด-19 ที่มีอาการผิดปกติทางผิวหนังในประเทศแถบยุโรป และประเทศแถวเอเชียจะมีอาการผิดปกติทางผิวหนังแตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ

สำหรับสาเหตุที่ของการเกิดผื่นแดงเมื่อเป็นโควิดนั้น ยังไม่มีผลการวิจัยยืนยันที่ระบุแน่ชัด แต่ในทางการแพทย์สันนิษฐานว่าผื่นแดงโควิด (Maculopapular) ตุ่มแบน รอยแดง ที่กระจายบนผิวหนังตามส่วนต่างๆ บนร่างกาย อาจจะมาจากผลข้างเคียงของยาที่ใช้ในการรักษาเชื้อโควิด-19 หรือมาจากการที่เลือดภายในร่างกายไหลเวียนไม่ดีทำให้เกิดเป็นผื่นแดงดังกล่าวขึ้นมาได้ แต่ก็จะหายไปเมื่อผู้ป่วยหายจากอาการโควิด-19 เป็นระยะเวลา 7-14 วัน

สังเกตลักษณะของผื่นโควิด ได้ 8 ลักษณะได้ดังนี้

1. ผื่นโควิดที่นิ้วเท้า
   เรียกว่า Covid Toe มีลักษณะเป็นตุ่มสีแดง และสีม่วง นูนๆที่นิ้ว หรือนิ้วเท้า ส่วนใหญ่มักมีอาการเจ็บร่วมและอาการคันร่วมด้วย ผื่นแดงโควิดที่เท้าส่วนใหญ่มักพบในเด็ก และพบในคนผิวขาว (Caucasian) มากกว่าคนผิวสี มักพบในประเทศที่มีอากาศหนาว
2. ผื่นโควิดที่คอและหน้าอก
   จะมีลักษณะเป็นสีชมพูอ่อน และสีแดง สำหรับผู้ที่มีผิวสองสีผื่นอาจจะมีมีลักษณะเป็นสีน้ำตาลเข้ม สีม่วง หรือสีเทาได้ โดยผื่นโควิดชนิดนี้มักขึ้นหลังจากการติดเชื้อไวรัส และใช้เวลารักษานานกว่าผื่นแบบอื่นๆ
3. ผื่นและตุ่มใสขึ้นที่ปาก
   หรือข้างในปาก มีลักษณะเป็นตุ่มเล็กๆ ใสๆ เมื่อรักษาหายแล้วมักส่งผลให้ริมฝีปากแห้ง และปากลอกเป็นขุยได้
4. ผื่นแดงและตุ่มน้ำตามผิวหนัง
   มีลักษณะเป็นผดแดงเล็ก มักขึ้นตามแขน ขา และข้อศอก ส่วนใหญ่ที่พบผื่นแดงโควิดตามผิวหนังมักมีอาการไม่รุนแรง
5. ผื่นกลีบกุหลาบร่างแห
   ผื่นที่มีลักษณะคล้ายร่างแห หรือตาข่าย ผื่นชนิดนี้เกิดจากการไหลเวียนของเลือดที่ช้ากว่าผิด ทำให้เกิดเป็นผื่นคล้ายร่างแหขึ้นมากบริเวณผิวหนัง มีทั้งสีอ่อนและสีเข้ม สามารถพบได้ในผู้ป่วยโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรงปานกลาง
6. ผื่นคล้ายจุดเลือดใต้ผิวหนัง
   หรือ ผื่นเส้นเลือดอักเสบ (Vasculitic) ผื่นชนิดนี้มักเกิดจากเส้นเลือดอักเสบ มักขึ้นบริเวณขา พบได้ 6 - 8 % ในผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิดที่มีอาการรุนแรงมาก และมักพบในผู้ป่วยผู้สูงอายุ และพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง
7. ผื่นลมพิษ
   จะมีอาการเหมือนลมพิษทั่วไป มักขึ้นตามลำตัวและแขนขา โดยผื่นลมพิษสามารถเกิดขึ้นได้ ตั้งแต่ช่วงก่อน ระหว่าง หรือหลังที่มีอาการติดเชื้อโควิด-19 มักพบผื่นลมพิษร่วมกับอาการผิดปกติที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจ
8. ไข้ออกผื่น
   เป็นอาการที่เกิดขึ้นจากการติดเชื้อไวรัส มีลักษณะเป็นผดผื่นขึ้นมาตามบริเวณผิวหนังบนร่างกาย รอยจุด ตุ่มนูนสีชมพูไปจนถึงสีแดงแผ่ขยายออกเป็นวงกว้างมากกว่าผื่นทั่วๆ ไป ส่วนใหญ่ไม่ก่อให้เกิดความรู้สึกคันบริเวณผิวหนังที่ผื่นขึ้น แต่ในบางครั้งอาจจะมีอาการคันร่วมด้วย

เมื่อเปรียบเทียบลักษณะของผื่นโควิดกับผื่นภูมิแพ้ มีความแตกต่างกัน โดยลักษณะของผื่นภูมิแพ้จะมีลักษณะเบื้องต้นดังนี้

• มีอาการผิวแห้งและคัน
• ผิวหนังอักเสบบริเวณข้อพับและข้อศอก
• ผิวหนังแห้งลอกเป็นบริเวณกว้าง
• คันตามผิวโดยเฉพาะเวลากลางคืน
• บรรเทาได้ด้วยยาแก้แพ้

สำหรับการดูแลรักษาตัวเอง จากผื่นแดงโควิดนั้น ขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงของผื่น หากอาการรุนแรงควรพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยและรักษาว่ามีความเกี่ยวข้องทางผิวหนังในผู้ติดเชื้อโควิด-19 หรือไม่ ทางแพทย์ผิวหนังอาจมีการสะกิดชิ้นเนื้อเพื่อส่งตรวจ แล้วจึงทำการรักษาผิวหนังตามภาวะนั้นๆ ต่อไป อย่างไรก็ตามหากมีอาการผื่นไม่เยอะมาก สามารถดูแลตัวเองเบื้องต้นได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้

• วิธี 1 การทำความสะอาดผิวและร่างกายให้สะอาด ควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนต่อผิว ไม่ทำให้ผิวเกิดการระคายเคือง
• วิธี 2 หมั่นล้างมือเป็นประจำ และงดแกะเกาบริเวณที่เป็นผื่น
• วิธี 3 รับประทานยา การให้ยาสเตียรอยด์รักษาอาการตุ่มนูน ตุ่มคัน ยาแก้แพ้รักษาอาการลมพิษ เป็นต้น
• วิธี 4 พักผ่อนให้เพียงพอ
• วิธี 5 ดื่มน้ำสะอาดให้มากๆ
• วิธี 6 หากผิวมีอาการแห้งหรือระคายเคืองมากสามารถเลือกใช้ Eucerin OMEGA BALM LIGHT TEXTURE บาล์มบำรุงผิวหน้าและผิวกายเนื้อบางเบา เพื่อบรรเทาอาการแสบ แห้งแดง หรือคันจากการระคายเคืองมีสารสกัดจากธรรมชาติสำคัญอย่าง Licochalcone A ที่ช่วยลดปัญหาผิวแห้ง แดง และการระคายที่มีสาเหตุจากผิวแห้ง พร้อมผสาน Omega 3&6 fatty acids และ Ceramides เพื่อคืนความชุ่มชื่นและฟื้นบำรุงชั้นปกป้องผิว ให้มีสุขภาพดีขึ้น สูตรอ่อนโยน ปราศจากพาราเบน น้ำหอม และสี และช่วยลดโอกาสการกลับเป็นซ้ำของปัญหาผิวแห้ง แดง คัน ระคายเคือง สามารถใช้ได้ในผิวที่บอบบาง แพ้ง่าย และในเด็กทารก

ผื่นแดงจากการป่วยโควิด-19 หรืออาการผื่นโควิด-19 แม้จะพบได้ไม่บ่อย แต่หากเกิดขึ้น ก็ไม่ควรตื่นตระหนกกับอาการดังกล่าว แต่ต้องให้ความสำคัญกับการรักษาโควิด-19 ก่อนเป็นอันดับแรก จากนั้นจึงมาดูแลตัวเองรักษาผื่นแดงตามคำแนะนำของแพทย์ต่อไป

Ref :

1. https://www.healthline.com/health/skin-disorders/covid-rash#rashes-and-covid-19
2. https://www.aad.org/public/diseases/coronavirus/covid-toes
3. https://www.health.com/condition/infectious-diseases/coronavirus/types-of-rashes-covid-19