แม้ว่าขณะนี้ยังไม่มีงานวิจัยใดๆ รองรับถึงผลการทดสอบว่าอาหารช่วยลดสิวได้มากน้อยแค่ไหน ด้วยเพราะสภาพผิวของแต่ละคนนั้นมีความแตกต่างกัน ร่างกายมีการตอบสนองต่ออาหารต่างชนิดที่ไม่เหมือนกัน จึงไม่มีกฎตายตัวว่าอาหารชนิดไหนหรือประเภทไหนที่ช่วยลดสิวได้ อาจจะต้องอาศัยการสังเกตและทดสอบในแต่ละตัวบุคคลไป เพื่อหาข้อสรุปที่เหมาะสม โดยการเกิดสิวที่มีสาเหตุมาจากอาหารนั้นขึ้นอยู่กับปริมาณอาหารที่เราทานเข้าไปด้วยเช่นกันการเกิดสิวเป็นกระบวนการที่ซับซ้อน แต่ปัจจัยหลักที่เกี่ยวข้องกับอาหารมีดังนี้:
- ระดับน้ำตาลในเลือดและฮอร์โมนอินซูลิน: อาหารที่มีดัชนีน้ำตาล (Glycemic Index - GI) สูง เช่น ขนมหวาน น้ำอัดลม แป้งขัดขาว จะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดพุ่งสูงอย่างรวดเร็ว ร่างกายจึงหลั่งฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) ออกมาเพื่อจัดการกับน้ำตาลส่วนเกิน อินซูลินที่สูงนี้เองจะไปกระตุ้นการผลิตฮอร์โมนอีกชนิดหนึ่งคือ Insulin-like Growth Factor 1 (IGF-1) ซึ่งเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมัน (ซีบัม) มากขึ้น และยังกระตุ้นการแบ่งตัวของเซลล์ผิวหนัง ทำให้เกิดการอุดตันรูขุมขนได้ง่ายขึ้น
- การอักเสบ (Inflammation): อาหารบางชนิด เช่น อาหารแปรรูปสูง ไขมันทรานส์ และอาหารที่มีน้ำตาลมากเกินไป สามารถกระตุ้นให้เกิดการอักเสบในร่างกาย ซึ่งรวมถึงการอักเสบที่ผิวหนัง ทำให้สิวที่เป็นอยู่รุนแรงขึ้น หรือเกิดสิวอักเสบได้ง่าย
- ผลิตภัณฑ์จากนม (Dairy Products): ในบางคน การบริโภคผลิตภัณฑ์จากนมวัว (โดยเฉพาะนมพร่องมันเนย) อาจเกี่ยวข้องกับการเกิดสิว เชื่อว่าฮอร์โมนตามธรรมชาติในนมวัว และโปรตีนบางชนิด อาจกระตุ้นการทำงานของต่อมไขมันและ IGF-1 คล้ายกับกลไกของอาหารที่มี GI สูง
- ความไม่สมดุลของไขมัน: การบริโภคไขมันโอเมก้า 6 มากเกินไป (พบในน้ำมันพืชบางชนิด อาหารสำเร็จรูป) เมื่อเทียบกับโอเมก้า 3 (พบในปลาทะเลน้ำลึก ถั่วบางชนิด) อาจส่งเสริมให้เกิดการอักเสบในร่างกายได้
อาหารที่อาจทำให้เกิดสิว
เราควรพยายามเลี่ยงอาหารที่มีดัชนีน้ำตาล (G.I) สูง โดยเฉพาะอาหารที่ผ่านกระบวนการแปรรูปต่างๆ เช่น
- น้ำตาลทรายขาว
- ขนมปังขาว
- อาหารที่มีรสหวาน
- มันฝรั่ง
- ข้าวขาว
- อาหารที่มีน้ำตาล
- ขนมหวาน
- ผักที่มีปริมาณคาร์โบไฮเดรตสูง
นมทำให้เกิดสิวได้หรือไม่
แม้ว่านมวัวจะมีดัชนีน้ำตาล (G.I.) ต่ำมาก แต่สำหรับบางคนก็ทำให้เกิดสิวได้ ดังนั้นสำหรับผู้มีปัญหาสิว ผิวเป็นสิวง่าย แนะนำให้ลดปริมาณการกินผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนมลง เช่น นม, บัตเตอร์มิลค์, เนย, โยเกิร์ต, ครีมนม, เวย์โปรตีน (Whey Protein) บางชนิด, ชีสและไอศกรีม เพื่อสังเกตผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับผิว
อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีงานวิจัยที่พิสูจน์ว่านมออร์แกนิค (นมจากปศุสัตว์ที่เลี้ยงได้ตามวิธีการทำเกษตรอินทรีย์) มีระดับฮอร์โมนดีกว่านมทั่วๆ ไป และบางงานวิจัยระบุว่านมไขมันต่ำมีผลให้ผิวอุดตันมากกว่านมไม่พร่องมันเนย ดังนั้น อาจเลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้ทำจากนม เช่น นมถั่วเหลืองไม่หวาน นมมะพร้าว นมอัลมอนด์ น้ำนมข้าว และนมผง ซึ่งทั้งสองอย่างหลังนี้มีดัชนีน้ำตาล (G.I.) ค่อนข้างสูง
นอกจากนี้ ยังมีทางเลือกสำหรับผู้กินอาหารมังสวิรัติหลายเมนูทดแทน เช่น เนย เปลี่ยนเป็น ครีมที่ไม่ได้ทำจากนม, โยเกิร์ต เปลี่ยนเป็น โยเกิร์ตถั่วเหลือง, ชีส เปลี่ยนเป็น เต้าหู้ และไอศครีม เปลี่ยนเป็น น้ำมะพร้าวแช่แข็ง
ข้อแนะนำ: ลองงดหรือลดปริมาณผลิตภัณฑ์นมวัวเป็นเวลาอย่างน้อย 3-4 สัปดาห์ แล้วสังเกตผิว หากดีขึ้น อาจพิจารณาหาแหล่งแคลเซียมอื่นทดแทน หรือเลือกนมจากพืช เช่น นมอัลมอนด์ (ไม่หวาน), นมถั่วเหลือง (ไม่หวาน), นมข้าวโอ๊ต
ลดช็อกโกแลต
ยังไม่มีข้อสรุปที่แน่ชัดว่าช็อกโกแลตทำให้เกิดสิวแต่ส่วนมากช็อกโกแลตมักถูกมองว่าเป็นสาเหตุทำให้เกิดสิว เพราะช็อกโกแลตมีดัชนีน้ำตาล (G.I.) สูง และยังมีนมเป็นส่วนประกอบ ซึ่งเป็น 2 สาเหตุหลักที่กระตุ้นให้เกิดสิว ถ้าหากงดรับประทานช็อกโกแลตไม่ได้ อาจลองเลือกดาร์กช็อกโกแลตแทน ถึงแม้จะยังไม่มีข้อพิสูจน์ แต่ดาร์กช็อกโกแลตมีสารต้านอนุมูลอิสระและนมน้อยกว่า จึงมีโอกาสทำให้ผิวอุดตันน้อยกว่า