อาการคันจากไรฝุ่น

ไรฝุ่น คืออะไร ตัวการก่อโรคภูมิแพ้ที่ควรระวัง

อ่านแล้ว 5 นาที
แสดงบทความเพิ่มเติม

ไรฝุ่นอาจจะเป็นสาเหตุสำหรับบางครั้งที่เราเกิดอาการเหมือนไม่สบาย ไอ จาม คัดจมูก น้ำมูกใหล หายใจติดขัด หรือคันตามเนื้อตัวขึ้นมา จากอาการอาการของโรคภูมิแพ้ไรฝุ่น ที่สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ และตัวไรฝุ่นอาจเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้ได้โดยที่เราไม่รู้ตัว

ไรฝุ่นคืออะไร เกิดขึ้นมาได้อย่างไร?

ไรฝุ่น คือสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กขนาดเล็กมาก มีขนาดเพียง 0.2-0.3 มิลลิเมตร ทำให้ ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ที่เจริญเติบโตได้ดีในสภาพแวดล้อมที่อบอุ่นและมีความชื้นสัมพัทธ์สูง (ประมาณ 70-80%) มักพบในเครื่องนอน เฟอร์นิเจอร์บุนวม และพรม ที่ไม่ได้ทำความสะอาดมาเป็นเวลานาน ที่อาศัยอยู่ในตามใยผ้า

 

อาหารของไรฝุ่น และ "สารก่อภูมิแพ้" ที่แท้จริง

หลายคนเข้าใจผิดว่าเราแพ้ "ตัว" ไรฝุ่น แต่ความจริงแล้ว สารก่อภูมิแพ้หลักคือโปรตีนที่อยู่ในมูล (Feces) และซากของไรฝุ่น ไรฝุ่นกินเศษเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วของมนุษย์และสัตว์เลี้ยงเป็นอาหารหลัก และจะปล่อยมูลออกมา มูลขนาดเล็กจิ๋วเหล่านี้จะฟุ้งกระจายในอากาศเมื่อเราขยับตัวบนเตียงหรือโซฟา และเมื่อเราสูดดมเข้าไปหรือสัมผัสกับผิวหนัง ก็จะกระตุ้นให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเกิดปฏิกิริยาขึ้นมา

อาการแพ้ไรฝุ่น

อาการแพ้ไรฝุ่นมีอาการอย่างไร?

อาการแพ้ไรฝุ่นมีความคล้ายคลึงกับอาการภูมิแพ้ในอากาศอื่นๆ สามารถแสดงออกได้หลายระบบ ทั้งระบบทางเดินหายใจและผิวหนัง ซึ่งมักจะรุนแรงขึ้นเมื่ออยู่ในห้องนอนหรือในบ้านเป็นเวลานาน

 

อาการทางระบบทางเดินหายใจ

เป็นกลุ่มอาการที่พบบ่อยที่สุด และมักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นไข้หวัดเรื้อรัง

  • จามติดต่อกันหลายครั้ง (โดยเฉพาะในตอนเช้า)
  • คัดจมูก น้ำมูกใสๆ ไหล
  • คันตา แสบตา น้ำตาไหล ตาแดง
  • ไอเรื้อรัง หรือมีอาการกระแอมในคอ
  • หายใจมีเสียงวี้ด แน่นหน้าอก ซึ่งเป็นสัญญาณสำคัญที่อาจนำไปสู่ โรคหืด (Asthma) ที่รุนแรงขึ้นได้

 

อาการทางผิวหนัง เมื่อเกราะป้องกันผิวถูกทำร้าย

สารก่อภูมิแพ้จากไรฝุ่นสามารถสัมผัสและแทรกซึมผ่านผิวหนังได้โดยตรง โดยเฉพาะในผู้ที่มี เกราะป้องกันผิว (Skin Barrier) อ่อนแอหรือป่วยเป็น โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic Dermatitis) อยู่แล้ว ทำให้เกิดอาการ:

  • ผื่นแดง คัน มีลักษณะเป็นผื่นแดงหรือตุ่มน้ำใสๆ ที่ทำให้รู้สึกคันอย่างรุนแรง
  • ผิวแห้ง ลอกเป็นขุย เกราะป้องกันผิวที่อ่อนแอลงทำให้ผิวสูญเสียความชุ่มชื้นได้ง่าย
  • อาการกำเริบของโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ไรฝุ่นเป็นหนึ่งในปัจจัยกระตุ้นสำคัญที่ทำให้อาการของโรคนี้กำเริบ

อาการแพ้ไรฝุ่นที่ผิวหนัง

ทำให้เกิดอาการต่างๆ อย่างผิวหนังแดงและคัน ลมพิษ ผดผื่น อาการเหล่านี้อาจไม่รุนแรงหรือรุนแรงขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล ส่วนมากจะเกิดกับคนที่สัมผัสหรืออยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีไรฝุ่นเป็นเวลานาน สิ่งสำคัญคือต้องลดการสัมผัสกับไรฝุ่น และเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมภายในบ้าน อย่างการใช้เครื่องลดความชื้น ซักผ้าและเครื่องนอนเป็นประจำ การดูดฝุ่นเป็นประจำ หรือการใช้เครื่องฟอกอากาศเป็นประจำ

อาการแพ้ไรฝุ่นที่ผิวหนัง

การวินิจฉัยโรคภูมิแพ้ไรฝุ่น

แพทย์วินิจฉัยโรคภูมิแพ้ไรฝุ่นโดยจะทำการตรวจร่างกาย ซักถามเกี่ยวกับอาการของผู้ป่วย การทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง เก็บตัวอย่างเลือดของผู้ป่วยไปตรวจหาแอนติบอดีต่อสารก่อภูมิแพ้ และนำผลมาวินิจฉัยว่าผู้ป่วยเป็นภูมิแพ้ไรฝุ่นหรือไม่ และแนะนำการรักษาอยากถูกต้อง

วิธีรักษาอาการแพ้ไรฝุ่น

  1. หลีกเลี่ยงการสัมผัสสิ่งของหรือบริเวณต่างๆที่มีฝุ่นสะสม
  2. การใช้ยาแก้แพ้ชนิดต่างๆเพื่อบรรเทาอาการแพ้แต่ละรูปแบบ
  3. ล้างจมูกเป็นประจำ ช่วยลดอาการระคายเคืองและน้ำมูกสะสมในโพรงจมูก
  4. กระตุ้นภูมิคุ้มกัน โดยการค่อยๆทำให้ร่างกายเคยชินกับสารก่อภูมิแพ้ ซึ่งต้องทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น

 

วิธีกำจัดไรฝุ่น

  • ซักผ้าปูที่นอนด้วยน้ำร้อนหรือน้ำอุ่นเป็นประจำหรืออย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง
  • ใช้ผ้าคลุมที่นอน หมอน เวลาที่เราไม่ได้ใช้
  • การใช้เครื่องฟอกอากาศเพื่อกรองฝุ่นต่างๆในอากาศ
  • ดูดฝุ่นเป็นประจำโดยใช้เครื่องดูดฝุ่นที่มีแผ่นกรอง HEPA (High Efficiency Particulate Air Filter) เพื่อดักจับไรฝุ่นที่มีขนาดเล็กมาก
  • ทำความสะอาดห้อง ปัดกวาดเช็ดถูและจัดของให้มีระเบียบโดยเฉพาะในห้องนอน ซึ่งเป็นแหล่งสะสมของไรฝุ่น
  • ทำความสะอาดเครื่องปรับอากาศและเปลี่ยนกรองอากาศ
  • ซักทำความสะอาดเสื้อผ้า ดูแลความสะอาดในตู้เสื้อผ้าและเก็บเสื้อผ้าที่ไม่ได้ใส่ออก
  • การใช้เครื่องปรับความชื้นในบริเวณที่มีความชื้นสูง เพื่อป้องกันการเจริญเติบโตของไรฝุ่น
  • การรักษาระบบระบายอากาศให้ห้องหรือบ้านที่อาศัยอยู่ปลอดโปร่ง

การบรรเทาผื่นคันที่เกิดจากไรฝุ่น

เบื้องต้นเมื่อผิวที่แพ้ไรฝุ่นจะมีอาการคันเป็นพิเศษ รวมถึงผื่นคันที่อาจเกิดขึ้นได้ การทาครีมทาผิวก็สามารถช่วยบรรเทาอาการคันและบำรุงผิวให้แข็งแรงได้ Eucerin ในฐานะผู้เชี่ยวชาญด้านเวชสำอางดูแลผิวที่ได้รับความไว้วางใจจากแพทย์ผิวหนัง ขอแนะนำกลุ่มผลิตภัณฑ์ที่ออกแบบมาเพื่อดูแลปัญหาผิวแห้ง แดง คัน และผิวที่มีแนวโน้มเป็นผื่นภูมิแพ้โดยเฉพาะ จึงขอแนะนำ

ใช้ครีมทาผิวเพื่อบรรเทาอาการคัน

Eucerin OMEGA ATO-CALMING FACE CREAM ผลิตภัณฑ์สำหรับผิวหน้า

ผิวหน้ามีความบอบบางและต้องการการดูแลเป็นพิเศษ เมื่อเกิดผื่นแดงคันจากไรฝุ่น ควรใช้ผลิตภัณฑ์ที่ปลอบประโลมและฟื้นบำรุงอย่างเข้มข้น Eucerin OMEGA ATO-CALMING FACE CREAM ครีมบำรุงเข้มข้นสูตรอ่อนโยน เหมาะสำหรับผิวแห้งเป็นจุดๆ แดง คัน เป็นผื่นขึ้นหน้า และผิวที่มีแนวโน้มเป็นผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง พร้อมมีสารสำคัญลิโคชาลโคน เอ ที่ช่วยลดปัญหาผิวต่างๆ และช่วยเติม Omega 3 & 6 Fatty Acids ซึ่งเป็นไขมันที่จำเป็นในชั้นผิว เพื่อคืนความชุ่มชื่นและฟื้นบำรุงชั้นปกป้องผิวให้ชุ่มชื้น มีสุขภาพดีขึ้น เนื้อครีมอ่อนโยน ปราศจากน้ำหอมและพาราเบน สามารถใช้เป็นประจำเพื่อลดอาการผิวแห้ง แดง คัน บนใบหน้า และลดโอกาสการกลับมาเป็นซ้ำ

ฟื้นฟูเกราะป้องกันผิวให้แข็งแรง เพิ่มความชุ่มชื้น

Eucerin OMEGA ATO-CALMING BALM บาล์มบำรุงผิวกาย

เมื่ออาการคันและผื่นแพร่กระจายบนผิวกาย การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ให้ความชุ่มชื้นสูง ซึมซาบเร็ว และทาได้ในบริเวณกว้าง ผสานสารสกัดจากธรรมชาติ ช่วยลดปัญหาผิวแห้งเป็นจุดๆ และอาการระคายเคืองที่เกิดจากผิวแห้งคัน มีผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง ฟื้นบำรุงผิวอย่างล้ำลึก พร้อม Omega 3 & 6 Fatty Acids ช่วยเติมไขมันที่จำเป็นในชั้นผิว ให้ความชุ่มชื้นในทันทีที่ใช้ นอกจากนี้ยังมีเนื้อสัมผัสบางเบา Eucerin OMEGA ATO-CALMING BALM จึงเหมาะสำหรับทาในบริเวณกว้างอย่างผิวกาย สามารถซึมเข้าสู่ผิวได้อย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ยังสามารถใช้ได้กับผิวเด็กทารกตั้งแต่แรกเกิด เพราะไม่มีส่วนผสมของน้ำหอม และสารระคายเคืองต่างๆ ช่วยให้คุณนอนหลับสบายขึ้นโดยไม่ถูกรบกวนจากอาการคัน

ปรับสมดุลเกราะป้องกันผิว ให้ผิวแข็งแรงปกป้องอาการคันจากไรฝุ่น

Eucerin pH5 DRY SENSITIVE SKIN HYDRO BOOST CREAM ผลิตภัณฑ์สำหรับผิวกาย

สำหรับบางคนที่ผิวเริ่มแห้ง เกราะป้องกันผิวเริ่มไม่แข็งแรง อาจเกิดอาการคันจากไรฝุ่นได้ง่ายมากขึ้น ผลิตภัณฑ์ดูแลบำรุงผิวเนียนนุ่มอย่าง Eucerin pH5 DRY SENSITIVE SKIN HYDRO BOOST CREAM ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยดูแลและปรับสมดุลผิวผิว ด้วยเจลครีมเนื้อบางเบา ที่มีความอ่อนโยน พร้อมดูแลและปกป้องผิวที่แห้ง ให้กลับมาชุ่มชื่นยาวนาน 24 ชั่วโมง ด้วย pH Balance System ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของยูเซอริน และยังช่วยปรับสมดุลสภาพแวดล้อมในเซลล์ให้เป็นไปอย่างสมบูรณ์ สุขภาพดี และยังบำรุงอย่างล้ำลึก ทำให้ผิวแข็งแรงมากขึ้น ผิวจึงไม่ไวต่อปัจจัยกระตุ้นต่างๆ พร้อมผสาน Dexpanthenol และ Seed Oil ที่ช่วยเติมความชุ่มชื้นให้ผิวทันที และคงความชุ่มชื้นยาวนานตลอดทั้งวัน

คำถามที่พบบ่อย (FAQ) (4)

  • ไรฝุ่นกัดคนหรือไม่?

    ไรฝุ่นไม่กัดหรือดูดเลือดคน ปัญหาภูมิแพ้ไรฝุ่นเกิดจากสารก่อภูมิแพ้ในมูลและซากของไรฝุ่น เมื่อสารเหล่านี้ฟุ้งกระจายในอากาศแล้วเราสูดดมเข้าไป หรือสัมผัสกับผิวหนังโดยตรง ร่างกายของผู้ที่แพ้จะเกิดปฏิกิริยาตอบสนอง ทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น จาม คัดจมูก ไอ หรือเกิดผื่นคันที่ผิวหนัง
  • การตากแดดจัดๆ ช่วยฆ่าไรฝุ่นบนที่นอนได้ไหม?

    ความร้อนและรังสี UV จากแดดสามารถฆ่าไรฝุ่นที่อยู่บนผิวหน้าของที่นอนได้ แต่ไม่สามารถกำจัดไรฝุ่นที่อยู่ลึกลงไปในฟูกได้ วิธีกำจัดที่ดีที่สุดยังคงเป็นการดูดฝุ่นด้วยเครื่องดูดฝุ่น HEPA และใช้ผ้าปูที่นอนกันไรฝุ่น
  • เครื่องฟอกอากาศช่วยได้จริงหรือ?

    ช่วยได้ โดยเฉพาะเครื่องฟอกอากาศที่มีแผ่นกรอง HEPA จะสามารถดักจับมูลไรฝุ่นที่ฟุ้งกระจายในอากาศได้ ช่วยลดการสูดดมสารก่อภูมิแพ้ แต่ไม่ได้กำจัดตัวไรฝุ่นที่อาศัยอยู่ในเครื่องนอน
  • อาการแพ้ไรฝุ่นที่ผิวหนัง แตกต่างจากผื่นชนิดอื่นอย่างไร?

    อาการแพ้ไรฝุ่นที่ผิวหนังมักมีลักษณะเป็น ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic Dermatitis หรือ Eczema) ซึ่งอาจมีความคล้ายคลึงกับผื่นชนิดอื่น มักเป็นผื่นแดง แห้ง คันมาก และอาจมีตุ่มน้ำใสเล็กๆ หรือผิวลอกเป็นขุย ในระยะเรื้อรังผิวอาจจะหนาตัวขึ้น มักเกิดบริเวณข้อพับต่างๆ เช่น ข้อพับแขน ข้อพับขา คอ ใบหน้า หรือลำตัว

บทความเกี่ยวข้อง

คุณอาจจะสนใจสิ่งเหล่านี้