ทำไมบางคนถึงดูแก่กว่าวัย หรือ อ่อนกว่าวัย

ความแตกต่างของอายุผิวและอายุตามปฏิทินเป็นเรื่องที่น่าสนใจและได้รับการศึกษาวิจัยอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในด้านวิทยาศาสตร์ระดับเซลล์และพันธุกรรม การที่คนเราจะดูอ่อนกว่าหรือแก่กว่าวัยนั้นมีปัจจัยหลายอย่างเข้ามาเกี่ยวข้อง ทั้งพฤติกรรมการใช้ชีวิต สิ่งแวดล้อม และพันธุกรรม

ปัจจัยด้านการใช้ชีวิต

• การใช้ชีวิตประจำวันมีผลอย่างมากต่อความเสื่อมของผิวและการแสดงออกของยีนที่เกี่ยวข้องกับความชรา จากการศึกษาพบว่าพฤติกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวันสามารถส่งผลต่อกระบวนการ Epigenetic และการทำงานของเซลล์ผิวได้
• การนอนหลับที่ไม่เพียงพอส่งผลโดยตรงต่อการฟื้นฟูเซลล์ผิว เพราะในช่วงที่เราหลับ ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนการเจริญเติบโต (Growth Hormone) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการซ่อมแซมและฟื้นฟูเซลล์ต่างๆ รวมถึงเซลล์ผิวหนัง การนอนหลับไม่เพียงพอจึงทำให้กระบวนการเหล่านี้ทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ ส่งผลให้ผิวเสื่อมสภาพเร็วขึ้น
• ความเครียดเป็นอีกปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อสุขภาพผิว เมื่อเราเครียด ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) หรือที่เรียกว่าฮอร์โมนความเครียด ซึ่งมีผลทำลายคอลลาเจนและอีลาสตินในผิวหนัง ทำให้ผิวหย่อนคล้อยและเหี่ยวย่นเร็วขึ้น นอกจากนี้ความเครียดยังส่งผลต่อการแสดงออกของยีนที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบและการชราของเซลล์
• การสูบบุหรี่เป็นพฤติกรรมที่ส่งผลร้ายต่อผิวพรรณอย่างชัดเจน จากงานวิจัยพบว่าสารพิษในบุหรี่สามารถเร่งกระบวนการ DNA methylation ซึ่งเป็นหนึ่งในกระบวนการ Epigenetic ที่ควบคุมการทำงานของยีน การสูบบุหรี่จึงทำให้เซลล์ผิวเสื่อมสภาพเร็วขึ้น ผิวหมองคล้ำ และเกิดริ้วรอยก่อนวัย
• การดื่มแอลกอฮอล์มีผลทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและวิตามินที่จำเป็นสำหรับผิว โดยเฉพาะวิตามินบีและวิตามินเอ ซึ่งมีความสำคัญต่อการสร้างคอลลาเจนและการซ่อมแซมเซลล์ผิว

ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม

• จากการศึกษาพบว่าแสง UV เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของ DNA methylation ในเซลล์ผิวหนัง ทำให้ผิวเสื่อมสภาพเร็วขึ้น นอกจากนี้มลพิษทางอากาศ ฝุ่น PM2.5 และสารเคมีต่างๆ ยังกระตุ้นการสร้างอนุมูลอิสระที่ทำลายเซลล์ผิว
• การดูแลผิวและนิสัยส่วนตัว การไม่ทาครีมกันแดด การใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่เหมาะกับสภาพผิว หรือการขาดการบำรุงที่เพียงพอ ส่งผลให้ผิวเสื่อมสภาพเร็วขึ้น
• พันธุกรรมและฮอร์โมน งานวิจัยพบว่ากระบวนการ Epigenetic มีผลต่อการแสดงออกของยีนที่เกี่ยวข้องกับความชรา โดยปัจจัยภายนอกสามารถกระตุ้นหรือยับยั้งการทำงานของยีนเหล่านี้ได้

อาหารเพื่อสุขภาพและสารต้านอนุมูลอิสระ
การรับประทานอาหารที่มีวิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระช่วยชะลอวัยได้ โดยเฉพาะวิตามิน C, E และสารต้านอนุมูลอิสระจากผักผลไม้

การออกกำลังกายและการรักษาสภาพจิตใจ
การออกกำลังกายสม่ำเสมอช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือดและการสร้างคอลลาเจน ขณะที่การจัดการความเครียดที่ดีช่วยลดการหลั่งฮอร์โมนที่ทำลายผิว

การดูแลผิวที่เหมาะสม
นวัตกรรมการดูแลผิวล่าสุดใช้เทคโนโลยี Age Clock Technology ของยูเซอริน ที่ศึกษาการเปลี่ยนแปลงระดับ Epigenetic ในเซลล์ผิว นำไปสู่การพัฒนาสาร Epicelline® ที่ช่วยฟื้นฟูการทำงานของเซลล์และความอ่อนเยาว์ของผิว

การป้องกันและฟื้นฟูผิวต้องทำควบคู่กันไปอย่างสมดุล เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดในการชะลอวัย โดยเริ่มจากการป้องกันซึ่งเป็นด่านแรกที่สำคัญ

การป้องกัน

• การสร้างเกราะป้องกันให้ผิว: การใช้ครีมกันแดดที่มีค่า SPF เหมาะสมเป็นสิ่งจำเป็น เนื่องจากรังสี UV เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงระดับ DNA methylation ในเซลล์ผิว จากการศึกษาพบว่าบริเวณผิวที่สัมผัสแสงแดดบ่อยๆ จะมีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบ DNA methylation ที่แตกต่างจากผิวในบริเวณที่ไม่โดนแดด
• การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระ จะช่วยเสริมการทำงานของเซลล์จากภายใน งานวิจัยแสดงให้เห็นว่าสารอาหารบางชนิดสามารถส่งผลต่อกระบวนการ Epigenetic และการแสดงออกของยีนที่เกี่ยวข้องกับความชราได้
• การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การสูบบุหรี่ มีความสำคัญเนื่องจากสารพิษในบุหรี่สามารถเร่งกระบวนการ DNA methylation ทำให้เซลล์เสื่อมเร็วขึ้น
• การออกกำลังกายสม่ำเสมอไม่เพียงช่วยกระตุ้นการไหลเวียนเลือดเท่านั้น แต่ยังช่วยกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนและการทำงานของเซลล์ผิวด้วย

การฟื้นฟู

• การซ่อมแซมและฟื้นฟูเซลล์ผิว: การใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสาร Epicelline® ซึ่งเป็นนวัตกรรมล่าสุดที่ค้นพบโดยนักวิทยาศาสตร์ของยูเซอริน สามารถช่วยฟื้นฟูการทำงานของเซลล์และฟื้นฟูความอ่อนเยาว์ของผิว โดยผ่านการทดสอบแล้วว่าสามารถย้อนวัยผิวได้ภายใน 4 สัปดาห์
• การทำทรีตเมนต์เพื่อฟื้นฟูผิวอย่างสม่ำเสมอช่วยกระตุ้นการทำงานของเซลล์และการสร้างคอลลาเจน การนวดหน้าและการใช้เครื่องมือต่างๆ ช่วยให้ผลิตภัณฑ์บำรุงซึมซาบได้ดีขึ้น
• การพักผ่อนที่เพียงพอมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะในช่วงที่เราหลับ ร่างกายจะทำการซ่อมแซมและฟื้นฟูเซลล์ต่างๆ รวมถึงเซลล์ผิวด้วย การนอนหลับที่มีคุณภาพจึงเป็นกุญแจสำคัญในการรักษาความอ่อนเยาว์ของผิว

การที่คนเราจะดูอ่อนหรือแก่กว่าวัยขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ทั้งการใช้ชีวิต สิ่งแวดล้อม และพันธุกรรม การเข้าใจกระบวนการ Epigenetic และการดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมจะช่วยชะลอความแก่ชราและรักษาความอ่อนเยาว์ของผิวได้

อ้างอิง:

• Gronniger E, et al. (2010). Aging and chronic sun exposure cause distinct epigenetic changes in human skin. PLoS Genetics.
• Bormann F, et al. (2016). Reduced DNA methylation patterning and transcriptional connectivity define human skin aging. Aging Cell.
• Raddatz G, et al. (2013). Aging is associated with highly defined epigenetic changes in the human epidermis. Epigenetics & Chromatin.