สิวอักเสบ หนึ่งในปัญหาผิวที่บั่นทอนความมั่นใจของสาวๆ หลายคน เพราะมักทิ้งรอยไว้ให้ดูต่างหน้าแม้จะรักษาหายแล้วก็ตาม อีกทั้งปัจจัยและสาเหตุที่ก่อให้เกิดเป็นสิวอักเสบ นั้นมีมากมายหลายประการ และส่งผลกระทบให้เกิดอาการอักเสบที่แตกต่างกันตามแต่สภาพผิวหรือปัจจัยกระตุ้น วิธีการดูแลรักษาและฟื้นบำรุงผิวที่เป็นสิวอักเสบจึงมีความแตกต่างกัน ผลิตภัณฑ์รักษาสิวอักเสบที่ใช้จึงมีหลายประเภทตามระดับความรุนแรงของสิวอักเสบ ซึ่งวันนี้เราจะมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับสิวอักเสบ เพื่อการดูแลรักษาได้อย่างเหมาะสมและถูกวิธี
สิวอักเสบ (Inflammatory acne) หรือ Papulopustular acne คือ สิวอุดตัน (Comedones) ที่มีแบคทีเรีย Propionibacterium acnes (P.acnes) เจริญเติบโตอยู่ในตุ่มสิว โดย P.acnes คือ สาเหตุของสิวอักเสบ เพราะสามารถดึงดูดเม็ดเลือดขาวเข้ามาในตุ่มสิว กระตุ้นให้เกิดการอักเสบ และยังมีเอนไซม์ช่วยในการย่อยน้ำมัน (Sebum) ในตุ่มสิวให้กลายเป็นกรดไขมันที่มีฤทธิ์ส่งผลให้เกิดการอักเสบอีกด้วย
สิวอักเสบ สามารถแบ่งออกได้เป็นหลายประเภทตามขนาดของตุ่มสิวอักเสบ และความรุนแรงของอาการอักเสบ ดังนี้
สิวตุ่มนูนแดง เป็นตุ่มแดงเจ็บ ขนาดไม่เกิน 0.5 ซม. ส่วนมากสิวชนิดนี้เป็นสิวอักเสบในระยะแรกที่เปลี่ยนมาจากสิวอุดตัน
มีลักษณะเป็นตุ่มแดงและรู้สึกปวด ข้างบนตุ่มจะมีหัวหนองสีเหลือง เป็นสิวที่มีอาการอักเสบมากกว่าสิวอักเสบชนิด Papule หรืออาจเกิดจากสิวอักเสบที่มีการติดเชื้อแบคทีเรียอื่นแทรกซ้อน
เป็นตุ่มแดงขนาดใหญ่ใต้ผิวหนัง มีอาการเจ็บปวดค่อนข้างมาก สาเหตุมักเกิดจากเป็นสิวอักเสบชนิด Papule แล้วมีการกดบีบสิว ทำให้แบคทีเรียและน้ำมันในตุ่มสิวแตกกระจายอยู่ใต้ผิวหนัง ทำให้สิวยิ่งอักเสบบวมแดง
พบได้ไม่บ่อย มีสาเหตุจากถุงน้ำใต้ผิวหนังไม่แดง ไม่ปวด มีลักษณะเป็นถุงภายในและมีของเหลวข้นหนืดสีเหลือง สิวอักเสบชนิดนี้แม้จะรักษาจนยุบแล้ว แต่หลังจากนั้นมักจะกลายเป็นแผลเป็นก้อนนูนแข็งหรือหลุมสิวขนาดใหญ่
สิวหัวช้าง เป็นสิวอักเสบชนิดหนึ่ง ที่มีความรุนแรงมาก เกิดจากเป็นสิวอักเสบรุนแรงทุกชนิดขึ้นรวมกันหนาแน่น ลักษณะนูน บวม แดงและมีหัวหนองอย่างเห็นได้ชัด รักษาได้ยาก และหากได้รับการรักษาที่ผิดวิธีอาจทำให้สิวลุกลามติดเชื้อมากขึ้น เซลล์ผิวหนังถูกทำลายจนกลายเป็นแผลเป็นขนาดใหญ่หรือหลุมสิวถาวร
ยาทาถือเป็นการรักษาสิวที่ได้รับความนิยมที่สุด เนื่องจากสะดวก และมีผลข้างเคียงน้อยกว่ายากิน แต่เหมาะสำหรับสิวที่มีความรุนแรงปานกลางถึงมาก โดยแนะนำให้ใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์และเภสัชกรเท่านั้น สารสำคัญที่พบได้ในยาทาสำหรับรักษาสิวอักเสบ ได้แก่
1.1. ยากลุ่ม Benzoyl peroxide
1.2. ยาทาปฏิชีวนะ หรือ ยาฆ่าเชื้อ (Topical antibiotics)
1.3. ยาทาเรตินอยด์ (Retinoid อนุพันธ์ของกรดวิตามินเอ)
ยารับประทานสำหรับรักษาสิวอักเสบ ในกรณีที่เป็นสิวอักเสบปานกลางถึงรุนแรง หรือเมื่อการรักษาเฉพาะที่ไม่ได้ผล และต้องสั่งจ่ายหรือรับประทานตามคำสั่งแพทย์เท่านั้น
2.1 ยาปฏิชีวนะแบบรับประทาน
ยาปฏิชีวนะแบบรับประทาน เช่น tetracycline, doxycycline และ erythromycin ช่วยควบคุมการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและลดการอักเสบ โดยปกติจะรับประทานเป็นระยะเวลาสั้น ๆ เพื่อหลีกเลี่ยงการดื้อยาปฏิชีวนะ
การรักษาสิวอักเสบทางการแพทย์ จะใช้ในกรณีที่ผู้ที่เป็นสิวไม่ตอบสนองต่อการรักษาอื่นๆหรือการรักษาด้วยวิธีอื่นเกิดผลข้างเคียง
3.1 การลอกผิว
การลอกผิวด้วยสารเคมีโดยใช้สารละลายเคมีกับผิวหนัง ช่วยในการผลัดเซลล์ผิวและกำจัดเซลล์ผิวที่ตายแล้ว การรักษานี้สามารถช่วยเปิดรูขุมขน ลดการอักเสบ และซ่อมแซมฟื้นฟูผิวโดยรวมให้ดีขึ้นหลังจากเซลล์ผิวซ่อมแซมตัวเอง
3.2 การรักษาด้วยแสงหรือเลเซอร์
การบำบัดด้วยแสง (PDT) เป็นการใช้แสงกระตุ้นผิวหนัง ฆ่าเชื้อแบคทีเรียและลดการอักเสบ PDT สามารถรักษาสิวได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่อาจต้องทำการรักษาหลายครั้งเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ต้องการ
3.3 การฉีดสิว
การฉีดยารักษาสิวโดยตรงจะช่วยลดการอักเสบและกระตุ้นการรักษา การรักษาด้วยการฉีดสิว ควรทำโดยแพทย์เฉพาะทางเท่านั้น เนื่องจากต้องคำนวณปริมาณการใช้และต้องฉีดโดยผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
การรักษาสุขภาพและดูแลผิว ช่วยลดโอกาสในการเกิดสิวอักเสบและช่วยฟื้นฟูผิวให้ดีขึ้น
ขั้นตอนการดูแลผิวที่สม่ำเสมอ ไม่ว่าจะเป็นการทำความสะอาดผิว การขัดผิว และการเพิ่มความชุ่มชื้นเข้าสู่ผิว เพื่อป้องกันการสะสมตัวของซีบัมและเซลล์ผิวที่ตายแล้ว และควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่ก่อให้เกิดการอุดตันและปราศจากน้ำหอมเพื่อหลีกเลี่ยงการอุดตันของรูขุมขนและการระคายเคือง
บริโภคอาหารที่สมดุลซึ่งอุดมด้วยอาหารต้านการอักเสบ เช่น กรดไขมันโอเมก้า 3 สารต้านอนุมูลอิสระ และวิตามิน เพื่อเสริมการป้องกันตามธรรมชาติของผิวจากการอักเสบ การหลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป น้ำตาล และผลิตภัณฑ์จากนมก็มีส่วนช่วยในการป้องกันการเกิดสิวได้เช่นกัน
การจัดการความเครียด รวมถึงการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การทำสมาธิ และการผ่อนคลาย เพื่อปรับสมดุลของระดับฮอร์โมนและลดความเสี่ยงของการเกิดสิวจากความเครียดได้เป็นอย่างดี
สำหรับคนที่มีปัญหา สิวอักเสบ ระดับเล็กน้อยถึงปานกลาง สามารถการเน้นใช้สกินแคร์สำหรับผิวเป็นสิวในการช่วยดูแลจึงเหมาะสมมากกว่า โดยส่วนใหญ่สกินแคร์ดูแล สิวอักเสบ มีส่วนผสมของ กรดไฮดรอกซี (Hydroxy Acid) เป็นกรดอ่อนที่ออกฤทธิ์ในการผลัดเซลล์ผิวอย่างอ่อนโยน จัดการต้นตอของปัญหาผิวได้ดี สามารถแบ่งออกได้หลายประเภทตามคุณสมบัติและที่มาของกรดนั้นๆ เหมาะสำหรับปัญหาสิวอักเสบในระดับรุนแรงน้อยถึงปานกลาง ส่วนใหญ่แล้วที่นิยมนำมาใช้ในสกินแคร์ คือ
กรดอัลฟาไฮดรอกซี (Alpha Hydroxy Acids) หรือ AHA
กรดเบต้าไฮดรอกซี (Beta hydroxy acid) หรือ BHA :
เพื่อขจัดสิ่งสกปรก ลดสิ่งอุดตันบนใบหน้าอันเป็นสาเหตุของการก่อให้เกิดสิวอักเสบ ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวหน้าที่ใช้ควรเหมาะสมสำหรับคนเป็นสิวโดยเฉพาะ มีคุณสมบัติที่ช่วยขจัดสิ่งสกปรกได้ดี ทำความสะอาดได้อย่างล้ำลึก อ่อนโยนต่อผิว สามารถใช้ร่วมกับยาทารักษาสิวอักเสบได้โดยไม่ทำให้ผิวหน้าแห้งตึง แนะนำให้ใช้ผลิตภัณฑ์คลีนซิ่งเจลล้างหน้า Eucerin PRO ACNE SOLUTION 3X TREATMENT GEL TO FOAM CLEANSER เจลโฟมล้างหน้าสำหรับคนผิวมัน เป็นสิวง่าย ที่ทำความสะอาดผิวได้อย่างหมดจด ขจัดสิ่งสกปรกและความมันส่วนเกินไปพร้อมๆ กับการลดปัญหาสิวด้วย 2% Salicylic Acid ที่ช่วยขจัดสิ่งอุดตันลึกถึงต้นตอ พร้อมผลัดเซลลผิวอย่างอ่อนโยน และลดรอยสิวด้วย AHA/BHA/PHA acid complex และยังมีสาร Glycerin ช่วยทำให้ผิวชุ่มชื้นเสริมปราการผิวให้แข็งแรง เนื้อเจลโฟมฟองนุ่ม อ่อนโยนต่อผิวสำหรับคนเป็นสิว
เพื่อตอบโจทย์ในการช่วยดูแลสิว ลดสิวอักเสบ ที่มีขั้นตอนง่ายๆ ไม่ยุ่งยากในการดูแลบำรุงผิว ยูเซอรินจึงได้คิดค้น Eucerin Pro ACNE SOLUTION SOS SERUM เซรั่มสำหรับคนเป็นสิว ที่ช่วยลดการอักเสบ ระคายเคืองสิวด้วย Licochalcone A และ Panthenol ช่วยปลอบประโลม และเสริมปราการผิว พร้อมควบคุมความมันส่วนเกินด้วย 2X Carnitine ช่วยลดการสะสมของแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุของสิวด้วย Decanediol พร้อมดูแลปัญหารอยดำรอยแดงจากสิวได้ถึงต้นตอด้วย AHA/BHA/PHA จบปัญหาสิวซ้ำซากใน 7 วัน และลดการอักเสบของสิว สิวยุบภายใน 8 ชม.
แสงแดดเป็นหนึ่งในปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้การอักเสบของสิวอักเสบรุนแรงขึ้น ครีมกันแดดจึงเป็นสกินแคร์ที่สำคัญในการช่วยปกป้องผิว แต่สำหรับคนที่มีปัญหา สิวอักเสบ ควรเลือกใช้ครีมกันแดดที่มีคุณสมบัติในการช่วยควบคุมความมัน ไม่ทำให้เกิดการอุดตัน เพื่อลดสาเหตุที่ก่อให้เกิดสิวขึ้นได้ ครีมกันแดดคุมมันที่แนะนำ คือ Sun dry touch oil control ด้วยให้เนื้อสัมผัสเบาบาง ไม่ทิ้งความมันตกค้าง ไม่เหนอะหนะผิว และช่วยควบคุมความมันบนใบหน้าได้นานถึง 8 ชั่วโมง พร้อมประสิทธิภาพการปกป้องผิวจากแสงแดดขั้นสุด
ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยดูแลรักษาสิวอักเสบที่เหมาะสมของแต่ละคนนั้นอาจจะแตกต่างกัน ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับสภาพผิว และระดับความรุนแรงของ สิวอักเสบ ของแต่ละคนอีกด้วย หากใครมีปัญหาสิวอักเสบที่รุนแรงควรได้รับคำแนะนำการรักษาจากแพทย์ผิวหนังผู้เชี่ยวชาญในการใช้ยาทาเพื่อให้ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม
สิวอักเสบมีลักษณะเป็นตุ่มแดง บวม และมักมีอาการเจ็บ ในขณะที่สิวที่ไม่อักเสบ ได้แก่ สิวหัวดำและสิวหัวขาว (comedones) ที่ไม่บวมหรือเจ็บ สิวอักเสบเกี่ยวข้องกับการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันต่อแบคทีเรียและการติดเชื้อในรูขุมขน ในขณะที่สิวที่ไม่อักเสบมีสาเหตุหลักมาจากการอุดตันของรูขุมขน
การรักษาบางชนิด เช่น เรตินอยด์ เบนโซอิลเปอร์ออกไซด์ กรดซาลิไซลิก และกรดอะเซลาอิกสามารถใช้รักษาสิวอักเสบได้ด้วยตัวเอง ร่วมกับการดูแลผิวที่เหมาะสม ก็สามารถช่วยป้องกันรูขุมขนอุดตันและลดการอักเสบได้
ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังหากสิวของคุณเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง มีการอักเสบรุนแรงหรือเริ่มเจ็บสิว เพื่อให้แพทย์ผิวหนังประเมินสภาพผิวและแนะนำการรักษาที่เหมาะสม
ระยะเวลาในการรักษาสิวอักเสบจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับความรุนแรง ประเภทของสิว และวิธีการรักษาที่ใช้ โดยทั่วไปอาจใช้เวลาตั้งแต่สองสามวันไปจนถึงหลายสัปดาห์กว่าที่สิวอักเสบจะหาย การรักษาอย่างสม่ำเสมอและขั้นตอนการดูแลผิวที่เหมาะสมสามารถช่วยในการรักษาและป้องกันการเกิดสิวใหม่
สิวอักเสบทำให้เกิดแผลเป็นจากสิวได้ โดยเฉพาะสิวอักเสบที่รุนแรง เช่น เป็นก้อนด้านในและซีสต์ สามารถทำลายเนื้อเยื่อของผิวหนังและทำให้เกิดแผลเป็นหรือหลุมสิวได้ การรักษาที่เหมาะสมและทันท่วงทีสามารถช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดแผลเป็นได้ หากเกิดแผลเป็นขึ้น มีวิธีการรักษาที่หลากหลาย เช่น การบำบัดด้วยเลเซอร์ การกรอผิว และการลอกผิวด้วยสารเคมี
