สิวขึ้นที่คาง เพราะปัจจุบันสิ่งที่ขาดไม่ได้ในชีวิตประจำวันคือหน้ากากอนามัยหรือแมสก์ แต่การใส่แมสก์นั้นก็นำมาซึ่งปัญหาใหญ่กวนใจสาวๆ คือ สิวที่คาง หรือสิวขึ้นทั้งรอบปากและคาง รวมถึงสิวที่กรอบหน้าและขากรรไกร นอกจากสาเหตุที่มาจากการใส่แมสก์แล้ว สิวขึ้นคาง กรอบหน้าและขากรรไกร ยังมีอีกหลายสาเหตุที่เป็นปัจจัยกระตุ้นร่วม เราจะมาร่วมหาคำตอบของสิวขึ้นคางกันในบทความนี้
สิวที่คาง (Acne Vulgaris) คือ สิวชนิดหนึ่งที่ขึ้นบริเวณคางและกราม หรือกรอบหน้าบริเวณใต้คาง โดยสิวขึ้นที่คางสามารถเกิดได้จากหลายปัจจัยหลายอย่าง ทั้งฮอร์โมน พันธุกรรม หรือการระคายเคืองของผิวหนัง
สาเหตุหลักๆ ของการเกิดสิวที่คางนั้น ได้แก่
1. ระดับฮอร์โมนมีการเปลี่ยนแปลง
เมื่อร่างกายมีการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนในร่างกาย จะส่งผลโดยตรงต่อการเกิดสิวฮอร์โมนได้ โดยเฉพาะในผู้หญิงที่มักพบสิวบริเวณคาง จมูก และหน้าผากในช่วง 1 สัปดาห์ก่อนมีประจำเดือน สำหรับผู้ชาย โดยเฉพาะในวัยรุ่น จะมีระดับฮอร์โมนแอนโดรเจนสูงเป็นธรรมชาติ จึงพบการเกิดสิวได้บ่อยและรุนแรงกว่าผู้หญิงในช่วงวัยเดียวกัน
2. ชอบบีบสิวแกะสิว
การบีบสิวแกะสิว หรือสัมผัสใบหน้าโดยไม่จำเป็น สิ่งของรอบๆ ตัวถือเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคชั้นยอด หากเรานำมือที่หยิบจับสิ่งของเหล่านั้นมาสัมผัสใบหน้าก็ย่อมหนีปัญหาสิวขึ้นคางไม่พ้น และยิ่งหากไปบีบสิวด้วยแล้วจะยิ่งทำให้ปัญหาบานปลายและอาจกลายเป็นสิวอักเสบอีกด้วย
3. มลพิษจากสภาวะแวดล้อม
ฝุ่นและมลภาวะต่างๆก็เป็นอีกสาเหตุที่ทำให้สิวขึ้นที่คาง สาเหตุนี้มักจะเกิดขึ้นจากการมีสิ่งสกปรกสะสมอยู่บริเวณที่คาง หากล้างหน้าไม่สะอาดเพียงพอก็อาจทำให้สิวที่คางยิ่งอักเสบขึ้นได้
4. การใส่หน้ากากอนามัยซ้ำๆ
หน้ากากอนามัยเป็นที่สะสมของสิ่งสกปรก การใช้ซ้ำจะยิ่งทำให้มีสิ่งสกปรกสะสมอยู่บริเวณที่คางมากขึ้น และหากล้างหน้าไม่สะอาดก็ยิ่งเกิดการหมักหมมของแบคทีเรียและสิ่งสกปรก โดยเฉพาะเครื่องสำอางที่เราใช้ทุกวัน อาจเกิดการอุดตันจนทำให้สิวขึ้นที่คางได้
5. การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง
การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง น้ำตาลสูง หรืออาหารที่เป็นสารก่อภูมิแพ้ ก็สามารถเป็นสาเหตุของการเกิดสิวที่คางได้เช่นกัน เนื่องจากอาหารเหล่านี้จะทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากยิ่งขึ้น
6. การเพิ่มจำนวนมากเกินปกติของเซลล์ในรูขุมขน
โดยปกติเซลล์ผิวหนังจะค่อยๆ ผลัดออกไป แต่หากเซลล์เหล่านั้นเพิ่มจำนวนมากเกินไป จะเกาะตัวกันอุดตันในรูขุมขน และเมื่อรวมตัวกับเคราตินและน้ำมันจากต่อมไขมัน ก็จะเกิดเป็นสิวอุดตัน
7. การผลิตน้ำมันที่มากเกินไปของต่อมไขมัน
ต่อมไขมันที่ผลิตน้ำมัน (Sebum) มากเกินไป จะไปกระตุ้นการเติบโตของแบคทีเรีย (C.acnes) และก่อให้เกิดสิว และรบกวนสมดุลของผิว จนทำให้ผิวเกิดการอุดตันได้ง่าย
8. การตอบสนองต่อการอักเสบของระบบภูมิคุ้มกัน
การตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน เมื่อผิวถูกรุกรานจากแบคทีเรีย ระบบภูมิคุ้มกันจะตอบสนองด้วยการอักเสบ ทำให้เกิดสิวอักเสบและการอุดตันที่รุนแรงขึ้น
สิวอักเสบ (Inflammatory acne) เกิดจากปฎิกิริยาของผิวหนังต่อสิ่งแปลกปลอม ที่มีแบคทีเรีย Propionibacterium acnes (P.acnes) เจริญเติบโตอยู่ในตุ่มสิว โดย P.acnes คือ สาเหตุของสิวอักเสบ เพราะสามารถดึงดูดเม็ดเลือดขาวเข้ามาในตุ่มสิว กระตุ้นให้เกิดการอักเสบ และยังมีเอนไซม์ช่วยในการย่อยน้ำมัน (Sebum) ในตุ่มสิวให้กลายเป็นกรดไขมันที่มีฤทธิ์ส่งผลให้เกิดการอักเสบอีกด้วย
สิวอุดตัน (Comedones) เกิดจากไขมันส่วนเกินใต้ชั้นผิว จับรวมตัวกับสิ่งสกปรกตกค้างในรูขุมขน ไม่ว่าจะเป็นฝุ่นละออง ฝุ่นควัน เครื่องสำอาง หรือแม้กระทั่งเซลล์ผิวหนังของเราที่ตายแล้ว จนเกิดการอุดตันขึ้นและยังมีสาเหตุของสิวอุดตันอื่นๆอีกด้วย
สิวไม่มีหัว (Papule) สิวที่ไม่มีหัวหนอง เป็นตุ่มนูนแดงเป็นไตอยู่ภายในมีขนาดเล็ก เกิดจากการอุดตันในรูขุมขน ซึ่งสามารถเกิดได้จากหลายปัจจัย
หลายคนมักเข้าใจผิดว่าตุ่มทุกอย่างที่ขึ้นบริเวณคางคือสิว แต่ความจริงแล้ว มีโรคผิวหนังหลายชนิดที่มีลักษณะคล้ายสิวจนเข้าใจผิด และทำให้รักษาผิววิธี มาทำความรู้จักกับปัญหาผิวหนังที่มักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นสิวกัน
สิวเสี้ยนที่คางเป็นสภาวะที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับเส้นขน ไม่ใช่สิว ลักษณะที่เห็นจะเป็นเส้นขนสีดำยื่นออกมาจากผิวหนังเล็กน้อย ซึ่งแตกต่างจากสิวอุดตันหัวเปิดหรือสิวหัวดำที่มักพบ เพราะในกรณีของสิวเสี้ยน รูขุมขนแต่ละรูจะมีเส้นขนขึ้นมากกว่าปกติ (5-25 เส้น) ซึ่งตามปกติแล้วรูขุมขน 1 รูจะมีเส้นขนขึ้น (1-2 เส้น) เท่านั้น
รูขุมขนอักเสบที่คาง เป็นการอักเสบของรูขุมขน อาจเป็นผลจากการติดเชื้อราหรือแบคทีเรีย ลักษณะจะคล้ายสิวหนอง โดยจะมีตุ่มแดงหรือตุ่มหนอง และมีเส้นขนขึ้นตรงกลางตุ่ม แต่ไม่สามารถรักษาด้วยการกดหรือบีบหัวสิวออกได้เหมือนกับสิว
ขนคุดที่คางเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในผู้ชาย โดยเฉพาะผู้ที่มีเส้นขนบนใบหน้าหยิก สาเหตุเกิดจากวิธีการโกนหนวดที่ไม่ถูกต้อง อย่างการใช้มีดโกนที่ไม่คม การกดแรงเกินไป หรือการโกนย้อนทิศทางของเส้นขน
ผิวหนังอักเสบที่คาง เป็นปัญหาผิวหนังที่ไม่ใช่สิว แต่อาจมีลักษณะคล้ายคลึง อย่างการเป็นผื่นหรือตุ่มแดง สาเหตุเกิดจากการอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา เช่น โรคผื่นผิวหนังอักเสบรอบปาก (Perioral Dermatiti) และโรคโรซาเซีย (Rosacea) อาการเหล่านี้จะส่งผลกระทบต่อผิวหนังในบริเวณที่กว้างกว่ารูขุมขนอักเสบ
เป็นอาการอักเสบบริเวณผิวหนังที่คางมีลักษณะเป็นตุ่มนูนและแดง คล้ายกับสิว แต่ไม่ใช่สิวสาเหตุเกิดจากการกระตุ้นจากแสงแดด หรือการติดเชื้อราชนิดหนึ่งที่เรียกว่า P.ovale ต่างจากสิวที่เกิดจากการอุดตันของรูขุมขน โดยสิวผดจะไม่สามารถรักษาด้วยการบีบหรือกดให้หัวสิวออกได้ และมักเกิดขึ้นเมื่ออยู่ในสภาพอากาศร้อนและมีฝุ่นมาก แต่เมื่ออากาศดีขึ้น อาการก็จะบรรเทาลงและหายไปเอง
ไม่ว่าจะเป็นวันที่แต่งหน้าแบบจัดเต็ม หรือวันเบาๆ ที่ทาเพียงแค่ครีมกันแดด แต่เราจำเป็นที่จะต้องทำความสะอาดผิวเพื่อไม่ให้เกิดการอุดตันในรูขุมขนและเกิดปัญหาสิวที่คางตามมาได้ แนะนำวิธีการล้างหน้าแบบ 2 steps ง่ายๆ ที่จะคุณช่วยทำความสะอาดผิวหน้าได้อย่างล้ำลึกและหมดจด
การเป็นสิวอาจส่งผลให้เกิดปัญหาผิวหน้าแห้ง ผิวอ่อนแอไวต่อการระคายเคือง หรือผิวหน้ามันมากระหว่างวัน สกินแคร์ที่เลือกใช้จึงต้องเหมาะสำหรับผิวที่เป็นสิวโดยเฉพาะ เพื่อช่วยฟื้นบำรุงผิวพร้อมดูแลปัญหาสิวได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ขอแนะนำ Eucerin Pro ACNE SOLUTION SOS SERUM เซรั่มสำหรับคนเป็นสิว ที่ช่วยลดการอักเสบ ระคายเคืองสิวด้วย Licochalcone A และ Panthenol ช่วยปลอบประโลม และเสริมปราการผิว พร้อมควบคุมความมันส่วนเกินด้วย 2X Carnitine ช่วยลดการสะสมของแบคทีเรียที่เป็นต้นเหตุของสิวด้วย Decanediol พร้อมดูแลปัญหารอยดำรอยแดงจากสิวได้ถึงต้นตอด้วย AHA/BHA/PHA จบปัญหาสิวซ้ำซากใน 7 วัน และลดการอักเสบของสิว สิวยุบไวภายใน 8 ชม. เมื่อผิวหน้าของเราแข็งแรงขึ้นก็ช่วยลดโอกาสการเกิดเป็นสิวซ้ำซ้อนได้
ในช่วงที่เกิดสิวที่คางควรเลือกเครื่องสำอาง แชมพู ยาสีฟัน ที่เป็นสูตรอ่อนโยน ปราศจากสารอันตราย แอลกอฮอล์ และไม่มีส่วนผสมของน้ำมัน เพื่อลดการระคายเคืองต่อผิว การสร้างความมันส่วนเกินและลดการกระตุ้นการแพ้ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ปัญหาสิวแย่กว่าเดิม
เช่น โทรศัพท์มือถือ ปลอกหมอน ผ้าห่ม ผ้าปูเตียง ซึ่งเป็นแหล่งสะสมทั้งฝุ่น ไร และสิ่งสกปรกชั้นดี หากสัมผัสใบหน้าก็ทำให้เป็นสิวที่คางได้ เพราะฉะนั้นอย่าลืมหมั่นดูแลความสะอาดสิ่งของเหล่านี้ เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดสิวขึ้นคาง
สิวที่คางในปัจจุบันมักเกิดจากการใส่หน้ากากติดต่อกันเป็นเวลานาน จนเกิดความอับชื้นที่เป็นแหล่งบ่มเพาะอาหารชั้นดีให้กับแบคทีเรีย ดังนั้นควรหาเวลาพักเบรก ถอดหน้ากากอนามัยในบริเวณที่ปราศจากผู้คน เพื่อลดความอับชื้นที่ก่อให้เกิดการสะสมของแบคทีเรีย หากใช้หน้ากากอนามัยแบบกระดาษควรเปลี่ยนทุกวัน ไม่ควรนำมาใช้ซ้ำ หากใช้หน้ากากผ้าควรซักทำความสะอาดทุกวัน
การรักษาด้วยยาปรับฮอร์โมนโดยเฉพาะยาคุมกำเนิดถือเป็นตัวเลือกในการรักษาสิว โดยจะช่วยควบคุมระดับฮอร์โมนแอนโดรเจน โดยเฉพาะ DHT (Dihydrotestosterone) ที่เป็นสาเหตุหลักของการเกิดสิว ยาจะออกฤทธิ์ลดการสร้างฮอร์โมนจากต่อมหมวกไตและรังไข่ พร้อมทั้งลดปริมาณฮอร์โมนเพศชาย (Testosterone) ในเลือด ทำให้การเกิดสิวลดลง
การรักษาเสริมด้วยหัตถการต่างๆ สามารถเร่งผลการรักษาให้เห็นผลเร็วขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการกดสิวเพื่อให้หัวสิวอุดตันออก การกรีดระบายหนองในกรณีสิวอักเสบ การฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์ (corticosteroids) เฉพาะจุดเพื่อลดการอักเสบ และการรักษาด้วยเลเซอร์ ซึ่งวิธีเหล่านี้มักใช้ควบคู่กับการรักษาด้วยยาเพื่อประสิทธิภาพสูงสุด
สิวที่คางมักจะเกิดขึ้นซ้ำไปซ้ำมา เพราะส่วนใหญ่มักจะเกิดจากฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง แต่ส่วนนึงก็สามารถเกิดจากพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมจากตัวเราเองได้ด้วยเช่นกัน การป้องกันสิวที่คางจึงสามารถป้องกันได้โดยการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตของเราเอง เช่น
สำหรับวิธีดูแลสิวที่คาง สิวขึ้นคาง หรือบริเวณกรอบหน้าและขากรรไกร หรืออาจเกิดสิวที่คอ ที่เรานำมาแบ่งปันนี้เป็นวิธีที่ไม่ยาก ซึ่งสาวๆ ทุกคนสามารถทำได้ ไม่ว่าจะเป็นการดูแลทำความสะอาดสิ่งของเครื่องใช้ที่สัมผัสกับใบหน้าเป็นประจำ ทำความสะอาดผิวหน้าให้สะอาด เลือกผลิตภัณฑ์ที่ออกแบบมาเพื่อการดูแลสิวและปลอดภัยกับผิวหน้า ปราศจากสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง เพียงเท่านี้ รับรองว่าปัญหาสิวขึ้นคางจะลดลง ไม่มารบกวนให้กังวลใจแน่นอน
สิวที่คางบ่งบอกอะไร
สิวที่สามารถบ่งบอกได้หลายสาเหตุ และอาจขึ้นอยู่กับลักษณะของสิวอีกด้วย อย่างเช่น การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน การบีบสิวแกะสิว หรือสัมผัสใบหน้าโดยไม่จำเป็น ฝุ่นและมลภาวะต่างๆ เป็นต้น
ทำยังไงให้สิวที่คางหาย
สิ่งที่สำคัญที่สุดคือทำความสะอาดผิวหน้า ให้สะอาดที่สุด เลือกใช้โฟมล้างหน้าที่อ่อนโยนต่อผิว และใช้ครีมแต้มสิวสำหรับคนเป็นสิว เพราะตัวยาจะช่วยลดการอักเสบของสิว
สิวที่คางขึ้นซ้ำๆไม่หายสักที เพราะอะไร
สิวที่คางขึ้นซ้ำๆ สามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุ อย่างถ้าเป็นผู้หญิงอาจเกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมน์ในช่วงที่มีประจำเดือน หรืออาจเกิดจากต่อมไขมันที่ทำงานมากเกินไป
สิวขึ้นบริเวณคางอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพอื่นๆ หรือไม่
ในบางครั้ง สิวขึ้นบริเวณคางอาจเกี่ยวข้องกับปัญหาฮอร์โมน โรคเกี่ยวกับต่อมไร้ท่อ หรือแม้แต่โรคกระเพาะ หากพบว่าสิวรุนแรงมากผิดปกติ อาจต้องพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุ
สิวที่คางไม่มีหัว เกิดจากอะไร
ส่วนใหญ่แล้วสิวที่คางไม่มีหัวมักเกิดจากความผิดปกติของระบบต่อมไร้ท่อความเครียด ฮอร์โมน จนทำให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน ทำให้เกิดตุ่มนูนแดงที่ไม่มีหัวสิว
